Lịch sử giải Nobel

Alfred Bernhard Nobel (1833 – 1896) là một nhà hóa học tài ba, người phát minh ra thuốc nổ (dynamite). Là con trai thứ ba của nhà khoa học Imanuel Nobel. Từ nhỏ, ông đã tỏ ra rất có năng khiếu trong lĩnh vực khoa học kĩ thuật. Ông thường cùng bố và các anh nghiên cứu về thuốc súng và thủy lôi.

Nobel, suốt cuộc đời (63 năm) không lập gia đình. Một điều nữa, vì người đời coi ông là “kẻ buôn bán tử thần” và chính ông cũng nhận ra hậu quả từ những phát minh khoa học của mình khi chúng được áp dụng vào chiến tranh.

Quyết định mang tính cách mạng

Ngày 27/11/1895, Alfred Nobel tới một câu lạc bộ. Đồng thời là một quán bar mang tên Swedish Norwegian ở Paris (Pháp). Ông bắt tay viết bản di chúc của mình và được 4 người bạn có mặt ở đó chứng thực. Trong hơn 4 trang giấy, ngoài những di nguyện cho người thân (Alfred Nobel không có con cái – PV) và các nhân viên của mình, ông muốn phần còn lại (hơn 90% tài sản – khi đó trị giá khoảng 31 triệu kronor) được đầu tư vào một quỹ cộng đồng với nguyên tắc: “Các khoản tiền được trao dưới hình thức giải thưởng hằng năm cho những ai đã có những đóng góp thiết thực cho nhân loại trong năm trước”.

Cụ thể như sau:

Tài sản của Alfred Nobel được những người có trách nhiệm điều hành đầu tư vào chứng khoán an toàn, tạo thành một quỹ đầu tư – Quỹ Nobel để phân bổ cho giải thưởng hằng năm. Giải Nobel được trao tại Thụy Điển và Na Uy cho các nhân vật xuất chúng không phân biệt quốc gia trong các lĩnh vực: vật lý, hóa học, y học, văn chương và đặc biệt là giải hòa bình dành cho “những người có đóng góp kết nối tình anh em giữa các quốc gia, bài trừ chiến tranh, thúc đẩy hòa bình”.

Sau khi Alfred Nobel qua đời vào năm 1896. Trợ lý Ragnar Sohlman đã bắt tay vào thực hiện di nguyện của ông. Cho đến năm 1901, giải Nobel đầu tiên đã được trao tặng ở Thụy Điển và Na Uy. Cho đến nay, di chúc của Alfred Nobel vẫn còn được lưu giữ và trưng bày công khai ở Bảo tàng Nobel.

Sau đây là phần di chúc liên quan đến giải thưởng NOBEL:

Bởi Photograph: Prolineserver (talk)Document: Alfred Nobel – Alfred Nobel, Phạm vi công cộng. https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5385699

“Tôi người ký tên dưới đây, Alfred Bernhard Nobel tuyên bố về sự cân nhắc kỹ lưỡng ý nguyện của tôi về vấn đề tài sản khi tôi qua đời như sau:

Phần lớn số tiền đó sẽ do những người thực hiện di chúc của tôi đầu tư một cách an toàn nhất và sẽ trở thành một vốn mà mà lợi tức hàng năm sẽ được sử dụng để làm thành các giải thưởng dành cho những ai trong năm trước đó có những công hiến lớn nhất cho lợi ích của nhân loại.

Lợi tức đó sẽ được chia thành 5 phần bằng nhau và được phân phối theo cách sau:

– Một phần sẽ tặng cho người có khám phá hoặc cải tiến quan trọng nhất trong lĩnh vực vật lý.

– Một phần sẽ dành cho người có khám phá hay cải tiến đặc sắc nhất về hoá học.

– Một phần sẽ dành cho người có khám phá quan trọng nhất trong sinh lý học và y học.

– Một phần sẽ dành cho người có tác phẩm có ý nghĩa nhất về mặt lý tưởng trong lĩnh vực văn học.

Và phần sau cùng sẽ dành cho người có cống hiến lớn nhất hoặc tốt nhất cho tình hữu nghị giữa các quốc gia, dân tộc, cho sự huỷ bỏ hoặc giảm bớt các quân đội thường trực, cho sự tập hợp và tổ chức các Hội nghị Hoà bình.

Các giải về Vật lý và Hoá học sẽ do Viện Hàn lâm khoa học Thụy Điển trao tặng. Các giải Sinh học và Y học do Viện Caroline ở Stockholm trao tặng. Và các giải thưởng về Hoà bình sẽ do một Uỷ ban gồm năm thành viên do Nghị viện Na Uy đề cử.

Điều mong ước khẩn thiết của tôi là sẽ không có một sự phân biệt nào về quốc tịch trong việc trao giải, và người xứng đánh nhất để nhận giải có thể có hay không nguồn gốc Bắc Âu.

Paris, ngày 27 tháng 11 năm 1895.

Alfred Nobel”

Thời gian công bố giải năm 2021

Giải thưởng sẽ được công bố mỗi ngày từ Thứ Hai đến Thứ Sáu và vào ngày 11 tháng 10. Thông báo được thực hiện tại Stockholm (Thụy Điển) và Oslo (Na Uy), và sẽ được truyền trực tiếp trên các kênh kỹ thuật số chính thức của Giải Nobel.

Giải Nobel y học đã công bố vào thứ Hai ngày 4/10.

Giải Nobel vật lý sẽ được công bố vào thứ Ba ngày 5/10.

Giải Nobel hóa học sẽ được công bố vào thứ Tư ngày 6/10.

Giải Nobel văn học sẽ được công bố vào thứ Năm ngày 7/10.

Giải Nobel hòa bình sẽ được công bố vào thứ Sáu ngày 8/10.

Giải thưởng Nobel kinh tế sẽ được công bố vào thứ Hai, ngày 11/10.

Cấu trúc giải thưởng Nobel

Ban đầu, tổng cộng có 5 hạng mục giải được công bố. Bao gồm: y sinh, hóa học, vật lý, văn chương và hòa bình.

Đến năm 1968, ngân hàng trung ương Thụy Điển đóng góp để mở thêm giải dành cho kinh tế. Tất cả giải thưởng đều được trao tại Thụy Điển vào tháng 12. Trừ giải Nobel Hòa bình ở Na Uy.

Phần thưởng dành cho mỗi giải gồm hai phần:

Một tấm bằng kèm huy chương Nobel.

Một món tiền (thay đổi tùy theo lãi của vốn Quỹ Nobel). Theo tính toán của quỹ Nobel, những năm đầu, mỗi giải thưởng tương đương 15 năm lương của một giáo sư đại học. Năm 1948, mỗi giải trị giá 32.000 USD. Năm 1980, 210.000 USD. Cuối những năm 1990 là 1 triệu USD. Đến nay tăng lên hơn 1 triệu USD.

Những ai được vinh danh, đều có những đóng góp rất lớn vào sự phát triển của nhân loại. mang tính cách mạng, tiên phong, giúp thế giới ngày càng phát triển hơn. Xin chúc mừng tất cả.

Theo caphengaymoi KHT